Szlaki

HARCERZY ŚWIATOWIDA

	Autorki: Halina Spychalska i Małgorzata Szulta (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	58,5 km
Kod	KP-4001-c
Typ	szlak pieszy
Kolor	czerwony
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Na niektórych odcinkach piaszczysty.
Trasa	Szlachta – Śliwice – Śliwiczki – Leśnictwo Sarnia Góra – Laski – Zazdrość – Stara Rzeka - rezerwat Brzęki im. Z. Czubińskiego - Orli Dwór (rezerwat Miedzno) – Borsukowo - Lipinki – Borowy Młyn – Bąkowski Młyn - Warlubie.
Krótki opis	Szlak prowadzi po terenach działania ugrupowań partyzanckich AK, TOW „Gryf Pomorski” oraz współdziałających z nimi desantowych grup dywersyjno – wywiadowczych w końcowym okresie II wojny światowej. Do najbardziej atrakcyjnych odcinków tego szlaku można zaliczyć fragmenty przełomu Wdy w okolicach Starej Rzeki oraz rezerwaty przyrody: Brzęki im. Zygmunta Czubińskiego i Miedzno.

	Autorki: Halina Spychalska i Małgorzata Szulta (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	10,4 km
Kod	KP-4014-n
Typ	szlak pieszy
Kolor	niebieski
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Na niektórych odcinkach trudny technicznie, szczególnie dla rowerzystów.
Trasa	Łążek - Czarna Woda - Stara Rzeka
Krótki opis	Szlak z Łążka w kierunku Czarnej Wody prowadzi duktami leśnymi. Najciekawiej prezentuje się na odcinku, na którym razem z żółtym szlakiem im.A.Hoffmanna biegnie malowniczym, zachodnim brzegiem głęboko wciętej w dolinę Wdy. Wytyczyli go druhowie z koła PTTK „Światowid” przy Komendzie Hufca ZHP Bydgoszcz Miasto, którzy często przebywali w swej bazie w Czarnej Wodzie.

	Autorki: Halina Spychalska i Małgorzata Szulta (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	19,5 km
Kod	KP-4009-s
Typ	szlak pieszy
Kolor	czarny
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Łatwy technicznie
Trasa	Tleń - jezioro Piaseczno - Stara Rzeka - Radańska – Osie.
Krótki opis	Poświęcony jest pamięci Zdzisława Zagłoby-Zyglera (1908-1971), działacza harcerskiego i turystycznego, wieloletniego prezesa Klubu Turystów Pieszych „Piętaszki” w Bydgoszczy. Czarny szlak prowadzi leśnymi drogami o rekreacyjnym charakterze na północ i północny wschód od Tlenia. Najbardziej atrakcyjny odcinek tego szlaku wiedzie od jeziora Piaseczno, przy którym utworzono rezerwat przyrody, aż do Starej Rzeki, malowniczej miejscowości w dolinie Wdy.

	Autorki: Halina Spychalska i Małgorzata Szulta (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	18,1 km
Kod	KP-4010-c
Typ	szlak pieszy
Kolor	czerwony
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Miejscami trudny technicznie
Trasa	Tleń - Grzybek - Wierzchy
Krótki opis	Szlak prowadzi wokół utworzonego w 1929r. zbiornika zaporowego Jeziora Żurskiego. Powstał on w wyniku spiętrzenia wód Wdy dla potrzeb elektrowni wodnej w Żurze. Była to trasa „nocnego rajdu” organizowanego w każdą pierwszą sobotę czerwca przez Klub Turystów Pieszych PTTK „Piętaszki” z Bydgoszczy. Głównym walorem trasy są ciekawe przyrodniczo sosnowe lasy miejscami z dużą domieszką drzew liściastych, rezerwat florystyczny Jezioro Ciche, żeremia bobrów.

	Autorki: Halina Spychalska i Małgorzata Szulta (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	4,7 km
Kod	KP-4008-y
Typ	szlak pieszy
Kolor	żółty
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Miejscami utrudnienia - teren piaszczysty, uprawy rolne, wąskie pochyłe ścieżki
Trasa	Wokół jeziora Mukrz.
Krótki opis	Szlak prowadzi urozmaiconym, lekko pagórkowatym terenem wokół jeziora.

	Autorki: Halina Spychalska i Małgorzata Szulta (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	42,7 km
Kod	KP–4055–y
Typ	szlak pieszy
Kolor	żółty
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Miejscami trudny technicznie
Trasa	wzdłuż Wdy: Błędno - Stara Rzeka - Tleń - Grzybek - Żur - Gródek – Leosia.
Krótki opis	Żółty szlak turystyczny im. Alfonsa Hoffmanna wiedzie z Błędna do Leosi. Inicjatorami jego wytyczenia byli członkowie Koła Terenowego nr 1 w Osiu Towarzystwa Miłośników Borów Tucholskich. Szlak prowadzi lasami wzdłuż Wdy oraz brzegów Zalewów: Żurskiego i Gródeckiego. Na trasie widoki doliny Wdy, pomniki przyrody, elektrownie wodne: Żur i Gródek. Budowniczym i dyrektorem tych elektrowni był prof. Alfons Hoffmann.

	Autorki: Halina Spychalska i Małgorzata Szulta (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	28,8 km
Kod	KP-4007-n
Typ	szlak pieszy
Kolor	niebieski
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Miejscami trudny technicznie
Trasa	Tleń - Wierzchy - Zdroje - Zielonka – Cekcyn.
Krótki opis	Prowadzi południowo-zachodnią częścią gminy i dalej przez centralne partie Borów Tucholskich. Na trasie rezerwat Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego.

ŚCIEŻKA CISZY

Długość: 28,8 km
Typ: szlak pieszy
Kolor: zielony
Charakter: rekreacyjno-wypoczynkowy

Krótki opis: Łączy rzekę Wdę i rezerwat Jeziora Piaseczno, przebiegając po obu stronach doliny rzeki Czyściewnicy. Ścieżka prowadzi leśnymi duktami i drogami pożarowymi, częściowo wykorzystując znakowane szlaki turystyczne (m.in. szlak czerwony „Stu z nieba”). Początek w Starej Rzece, przy przystani kajakowej i starej szkole. Następnie prowadzi do ujścia Czyściewnicy (agroturystyka „U Basi”) i stamtąd drogami leśnymi na obu brzegach Czyściewnicy do Jeziora Piaseczno. Do szlaku można też dojechać samochodem od strony zachodniej, zostawiając auto na parkingu leśnym, nieopodal Rezerwatu Piaseczno.

Długość: 11 km

	Autorki: Halina Spychalska i Małgorzata Szulta (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	26,7 km
Kod	KP-4011-z
Typ	szlak pieszy
Kolor	zielony
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Miejscami trudny technicznie
Trasa	Tleń - Wierzchy – Zgorzały Most – Homer - rez. Cisy Staropolskie im. L. Wyczółkowskiego – Rykowisko – stacja PKP Błądzim.
Krótki opis	Najstarszy szlak prowadzący przez centralne partie Borów Tucholskich. Ułatwia odwiedzenie utworzonego już w 1827r. rezerwatu chroniącego naturalne stanowisko cisa. Obecnie rezerwat nosi nazwę Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego. Artysta wykonał tu wiele swoich prac.

	Autorki: Halina Spychalska i Małgorzata Szulta (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	85,4 km
Kod	KP-206-n
Typ	szlak pieszy
Kolor	niebieski
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Brak
Trasa	Czersk Świecki – Lipinki – Błędno – Śliwice – Wielkie Gacno – Fojutowo – Szlachta.
Krótki opis	Biegnie od Czerska Świeckiego poprzez lasy i miejscowości na skraju województw: pomorskiego i kujawsko – pomorskiego aż do Szlachty. Swoją nazwę zawdzięcza historii tych terenów. Na trasie całego szlaku znajdują się tablice informacyjne Pomorskiego Archiwum Armii Krajowej, które objaśniają historyczne znaczenie oglądanych miejsc. Trasa atrakcyjna pod każdym względem – przyrodniczym, krajobrazowym i historycznym. Niebieski szlak spotyka na całej długości wiele innych szlaków.

Długość	4 km
Kod	Brak
Typ	szlak pieszy
Kolor	zielony
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Brak
Trasa	Osie – Szlak Zygmunta Zyglera
Krótki opis	Szlak łączący Osie ze szlakiem Zygmunta Zyglera (kolor czerwony)

	Autor: Józef Malinowski (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	54,9 km
Kod	Brak
Typ	szlak rowerowy
Kolor	proponowany zielony
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Brak
Trasa	Osie – Żur – Drzycim – Gródek – Laskowice – Jeżewo - Czersk Świecki – Jaszcz - Brzeziny - Miedzno - z powrotem do Osia.
Krótki opis	Szlak naokolny zaczynający się i kończący w Osiu, gdzie w latach 1941 – 45 ukrywał się przed hitlerowcami ksiądz Sychta, prowadzący po terenach, na których zbierał materiały do dzieła „Słownictwo kociewskie na tle kultury ludowej”, będzie nosić imię księdza doktora Bernarda Sychty, największego folklorysty Borów Tucholskich, Kaszub i Kociewia. Łączy on cenne pod względem przyrodniczym, krajobrazowym i kulturowym tereny gmin Drzycim, Jeżewo i Osie. Projektowany szlak przecina się z innymi rowerowymi i pieszymi szlakami lub na pewnych odcinkach pokrywa się z ich przebiegiem. Zdecydowana większość szlaku (prawie 80 %) prowadzi drogami asfaltowymi o niewielkim natężeniu ruchu, pozostała część niezłymi drogami gruntowymi (leśnymi i polnymi).

	Autor: Józef Malinowski (Bractwo Czarnej Wody)
Długość	53,7 km
Kod	Brak
Typ	szlak rowerowy
Kolor	czarny
Charakter	rekreacyjno-wypoczynkowy
Uwagi	Brak
Trasa	Osie – Tleń – Wierzchy – Łążek – Stara Rzeka – z powrotem do Osia.
Krótki opis	Szlak naokolny, prowadzący z Osia przez tereny leśne północno-zachodniej części powiatu świeckiego, po obu stronach Wdy. Biegnie przez najcenniejsze przyrodniczo obszary (m.in. rezerwaty jezior Brzęki i Paseczno).

Szlaki Powiatu Świeckiego, PDF